14 Nisan Enfal Kurbanlarını Anma Günü

Dünya tarihinin en büyük soykırımlarından biri olan Enfal’in yıldönümü. 14 Nisan, Güney Kürdistan’da “Enfal Kurbanlarını Anma Günü”…

 

     14 Nisan, Güney Kürdistan’da “Enfal Kurbanlarını Anma Günü”. Dünya tarihinin en büyük soykırımlarından biri olan Enfal Soykırımı’nın yıldönümü.

     Enfal’in 29. yıldönümü vesilesiyle Germiyan’da anma töreni düzenlendi. Enfal Soykırımı’nda hayatını kaybedenlerin aileleri de anma törenine katıldı. Aileler, Enfal faillerinin büyük bölümünün hâlâ yargılanmadığını hatırlatarak, Irak Yüksek Ceza Mâhkemesi’nin Enfal kararlarının uygulanmasını istediler.

     DÜNYA TARİHİNİN EN BÜYÜK SOYKIRIMLARINDAN BİRİ: ENFAL SOYKIRIMI

     Irak’ın Kürtler’e uyguladığı Enfal Operasyonu, 1988 – 89 tarihleri arasında sürdü ve bu operasyonlarda 182 bin Kürt öldürüldü.

     Enfal Soykırımı’nın gerçekleştirdiği operasyonlar Şubat 1988 ortalarında başlamıştı. Bu amaçla 8 aşamada başlayan Enfal Soykırımı girişimi katliâm ve göç ettirme şeklinde icra edildi.

     Baas Partisi Şimal Büro Sorumlusu Ali Hasan Mecid, 18 Mart 1987 tarihinde Saddam Hüseyin’in tam desteğiyle Kerkük’teki rejimin askeri üssünde Enfal’in başlatılması kararına imza atmıştı. Baas rejimi, Enfal operasyonlarını gerçekleştirmek için o dönem, tuttuğu kiralık silahlı çetelerle birlikte, Irak ordusunun elindeki tank, top ve zırhlı araçlarının büyük bölümünü Kürdistan’a göndermiş ve Irak bütçesinin büyük bir kısmını da bu operasyonlar için ayırmıştı.

     Enfal Soykırımı, 8 aşamada başlamıştı. Soykırımın ilk aşaması 23 Şubat 1988’de Cafayet bölgesinde başlatılmış ve 18 Mart’a kadar devam etmişti. 22 Mart’ta başlayıp 2 Nisan’da sona eren ikinci aşama, Qeredax bölgesini kapsıyordu. Germiyan’da başlayan üçüncü aşama ise 7 Nisan’da başlayıp 20 Nisan’a kadar devam etmişti. Dördüncü aşama, 3 Mart 1989’da Qelay Sewkê ve Zeyê Pçuk alanlarında başlayıp 15 Mart’a kadar sürmüştü. 15 Mart’ta başlayıp 25 Mart’a kadar devam eden beşinci, altıncı ve yedinci aşamalar, Şeqlawa ve Rewanduz bölgelerini kapsamıştı. 26 Mart’ta başlayıp 9 Eylül’e kadar süren son aşamanın hedefinde ise bütün Behdinan bölgesi vardı.

     Enfal süresince KDP ve YNK koşulsuz ateşkes ilan etti, yüzlerce YNK pêşmergesi KDP’li mağdurlara yardım ederken şehîd edildi.

     Baas rejimi, bu Enfal operasyonlarında bu alanlardaki tüm köy, kasaba ve ilçelerindeki Kürtler’i katliâmlardan geçirmiş, kalanları ise Irak’ın güneyine doğru sürmüştü. Katliâmcı Irak devletinin Dokan Baraj Gölü’nün kapaklarını açmasıyla binlerce Kürt çamurlar altında kalarak yaşamını yitirdi.

     182 bini aşkın Kürt, toplu katliâm, kurşuna dizme gibi vahşî yöntemlerle öldürülmüş ve toplu mezarlarda gömülmüş, 4 bine yakın köy yerle bir edilmişti.

     Kürdistan’da 4 bin 665 köy Enfal Soykırımı ile yerle bir edildi. 182 bin Kürdistanlı öldü. 1800 okul, 300 hastane, 3 bin camii ve 27 kilise yıkılarak toplamda Kürdistan’da köylerin % 90’ı yer ile yeksan edildi.

     10 ilâ 70 yaş arası 8 bin Barzanî aynı gün evlerinden alınıp Irak’ın güneyindeki çöllere götürüldü ve çoğu diri diri gömülerek öldürüldü.

     Yüzlerce Kürt kızı “cariye” gibi alınıp Arap ülkelerindeki zenginlere satıldı.

     Barzanî kadınları senelerce Musul ve Erbil’de zorunlu ikamete tabi tutuldular ve inşaatlarda çalıştırıldılar. Katliâmda düğün günü öldürülen erkeklerin dokunamadıkları eşleri asla evlenmediler Barzan’da. Kadınlar hep siyâh giydi.

     14 NİSAN “ENFAL KURBANLARINI ANMA GÜNÜ”

     Kürdistan’ın neredeyse bütün alanlarına doğru genişleyen Enfal operasyonu, 14 Nisan 1988’de çok tehlikeli bir boyuta vardı. Bu boyuta ulaştığı içindir ki bugün “Enfal Soykırımı’nı Anma Günü” olarak Kürtler’in zihninde yer edindi.

     2005 yılında bölgede toplu mezar aranmış, bu aramalar neticesinde birkaç yüz cenaze bulunmuş, bu cenazeler aynı yıl Barzan’a getirilerek tetkikler sonucu kimlikleri belirlenmiştir. Cenazeler Kürdistan’a getirildiğinde Mesud Barzanî hıçkırarak ağladığı için etraftaki tüm gazetecilerin makinâları toplatılmıştı. Ancak 182 bin şehîdin içinde sadece birkaç yüz oldukları için kimlik bilgileri Kürdistan Hükûmeti tarafınca devlet sırrı olarak korunmaktadır. Bu yüzden Barzanlı her aile, kendi çocuğu / babası / kardeşi yerine rastgele bir mezar seçip her Çarşamba günü mezarın başında ağlamaktadır. Enfal’de öldürülen Barzanîler’in günlerce çölde susuz bırakıldıklarını güneyli her Kürt bildiği için, her Çarşamba mezarlar sulanır.

     Irak Yüksek Ceza Mâhkemesi, 2007 yılında aldığı bir kararla Enfal’i “Kürtler’e karşı girişilen bir jenosid” olarak kabul etti ve ardından Enfal Soykırımı’na katıldıkları gerekçesiyle yüzlerce kişinin tutuklanması süreci başlatıldı.

     14 Nisan, her yıl Güney Kürdistan’da “Enfal Kurbanlarını Anma Günü” olarak anılıyor. Kürdistan’ın en büyük yas günüdür.

     Barzan bölgesinde halen birçok yerde düğün yapılmaz, müzik dinlenmez. Saddam’ın zûlmüne karşı Kürtler’le birlikte bütün tabiât ve hayvanların da direndiğinin görülmesi üzerine başlayan inançla, bugün bu bölgede hiçbir hayvan öldürülmez. Kuş öldürmenin cezası 4 yıl, ceylan öldürmenin cezası 13 yıl hapistir. Bu bölge şu an doğal bir sit alanıdır. 

     SEDİYANİ HABER

     14 NİSAN 2017