İspanya’nın egemenliği altında bulunan Katalonya Özerk Bölgesi, bugün bağımsızlığını ilan etti. Dünya haritasında artık yeni bir ülke var: Catalunya (Katalonya).
İspanya egemenliği altında bulunan ve 1 Ekim 2017 günü Bağımsızlık Referandumu gerçekleştiren, Katalon halkının yoğun bir ilgi ve katılım gösterdiği bu referandumdan da % 90 oranında EVET sonucunun çıktığı Katalonya Özerk Bölgesi, bugün (27 Ekim 2017) bağımsızlığını ilan etti. Dünya haritasında artı yeni bir ülke var: Catalunya (Katalonya).
Haftalardır süren gerginliğin ardından bugün toplanan Katalonya Parlamentosu, yaptığı oylamada İspanya’dan resmen bağımsızlık ilan etme tasarısını oyladı. Parlamentoda yapılan oylamada bağımsızlık 10’a karşı 70 oyla kabul edildi. 2 milletvekili çekimser kaldı.
Oylamanın İspanya Anayasa Mahkemesi tarafından “yasadışı” ilan edilmesi bekleniyor. İspanya Başbakanı Mariano Rajoy Brey, Katalonya’yı doğrudan yönetme teklifinde bulundu. Rajoy, Katalonya Özerk Yönetimi Başkanı Carles Puigdemont i Casamajó, yardımcısı ve diğer bakanların görevden alınması yetkisini kendisine verilmesini istedi.
KATALONYA’YI TANIYALIM
(İBRAHİM SEDİYANİ’NİN KALEMİNDEN)
İberya bölgesinde bulunan Katalonya, İspanya egemenliği altında bulunan bir ülkedir. İspanyolca’da “Cataluña”, Katalonca’da “Catalunya” ve Aranezce’de “Catalonha” olarak telaffuz edilir. Doğuda ve güneyde Akdeniz kıyısı bulunan bu coğrafya, kuzeyde İspanya – Fransa sınırını çizen Pirene Dağları ile çevrilidir.
Katalonya, Bask ve Galisya ile birlikte İspanya’daki 3 adet “tarihsel otonom bölgeleri”nden biridir. 32 bin 91 km²’lik bir coğrafyayı kapsayan ve nüfûsu 7 milyon 448 bin 332 olan Katalonya’nın başkenti Barselona (Kat. Barcelona)’dır. İspanyolca ve Katalonca, eyaletin iki resmî dilidir. Arantal bölgesinde üçüncü bir dil olarak Aranezce konuşulur.
İlk bilinen yerleşimcileri İberyalılar olan Katalonya’nın kıyı kesimleri sonraki yıllarda Kartaca ordusunun hâkimiyetine girmişti. 3. yy’da Roma İmparatorluğu’nun eline geçen bölge, o tarihten sonra Hristiyanlaştırıldı.
1931’de bölgeye “otonomi” statüsü verilmesi kabul edilmiş ve bu statü 1932 yılında imzalanmıştı. Ancak 1934 – 36 yılları arasındaki iç savaştan sonra bu otonomi 1939’da iptal edildi.
Tıpkı Bask’ın otonomi hakkı kazanmasında olduğu gibi General Franco’nun ölümünden sonra 1977’de Katalonya’ya otonomi statüsü tekrar verildi ve Josep Tarradellas, Katalonya otonom bölgesinin ilk başkanı oldu. 1979’da Katalonya daha güçlü bir otonomi hakkına kavuştu. 2006 yılında ise daha güçlü ve daha geniş bir otonomi hakkına daha.
Katalonya, İspanya’da etnik millîyetçi duyguların en güçlü olduğu bölgedir. Silahlı mücadele ve “terörist saldırılar” olmadığından dolayı daha önceleri Bask bölgesi kadar dış dünyada sesi duyulmuyor olabilirdi, ancak Bask’tan çok daha ileri boyutta ayrılıkçıdır. Katalonlar ne İspanya bayrağını kabul ederler, ne de İspanya pasaportunu. Katalonya’yı İspanya olarak bile görmezler. Katalonlar kendilerini “ayrı bir ulus” olarak kabul ederler. Bu duygularını da Katalonya Parlamentosu’nun 2006’da yaptığı bir oylamada % 88, 9’luk büyük bir çoğunlukla aldıkları bir kararla resmîleştirdiler. Parlamento kararıyla kendilerini “ayrı bir ulus” olarak niteleyen Katalonlar, “farklı bir ulus” olarak gördükleri İspanyollar’la ilişkilerini de “başka uluslarla olan münasebetler” düzleminde yürüteceklerini ilan ettiler.
1978’den sonra Katalonlar, İspanya tarafından Katalonca isimleri değiştirilmiş ve İspanyolca isimler verilmiş olan bütün şehir, ilçe ve köylerin bu asimile adlarını attılar ve bu yerleşim birimlerinin eski Katalonca gerçek isimlerini tekrar kullanmaya başladılar.
Katalonya’daki okullarda İspanyolca, “ikinci dil” olarak okutulur. Eğitim sisteminde Kanada ve Finlandiya modelleri örnek alınır. Televizyon ve radyo kanalları ile gazete ve dergiler Katalonca yayın yapmaktadırlar. Katalonya’daki marketlerde gıda ürünlerinin üzerinde bulunan “İçindekiler” yazısında Katalonca yoksa, o ürünün bölgede satılma şansı yoktur. Katalonya’daki marketler, etiketinde Katalonca olmayan bir ürünü değil müşteriye satmak, dükkândan içeri bile sokmazlar. Bunun içindir ki, dünyanın başka bir ülkesindeki bir üretici firma bile, Katalonya pazarına mal satabilmek için ürettiği ürünün etiketi üzerinde İngilizce ve İspanyolca’sını yazdığı gibi Katalonca’sını da yazar. Yazmazsa; malını sokturmazlar o bölgeye. Son 30 yılda yaşanan bu değişim neticesinde Katalonya’da bugün genç nesil, Katalonca’yı İspanyolca’dan daha iyi bilmektedir.
Katalonya, verdiği millî mücadelede dış dünyaya sesini silahlı çatışmalar ya da diplomasi yoluyla değil, futbol yoluyla duyurmaktadır. Aynı zamanda dünyanın en güçlü futbol kulübü olan ve her daim dünya futbolunun yıldız isimlerinin forma giydiği FC Barcelona ve taraftarları, tüm büyük maçlarda Katalonya’nın özgürlük ve bağımsızlık mesajını dünyaya çeşitli davranış, pankart, slogan ve sembollerle iletirler.
Örneğin orada Real Madrid – FC Barcelona lig maçları, “İspanya – Katalonya millî maçı” gibi oynanır. Bunun içindir ki, FC Barcelona kulübünün sloganı da “Més que un club” (Bir kulüpten daha fazlası) şeklindedir. FC Barcelona, çatır çatır bağımsızlık isteyen ve bunu her fırsatta dile getirmekten de imtinâ etmeyen Katalonya’nın millî takımı gibi görülür. FC Barcelona’nın maçlarında, özellikle de Real Madrid maçlarında, Barcelonalı taraftarlar tribünde devâsâ büyüklükte şu pankartı açarlar: “Barcelona İspanya Değildir”.
1 Ekim 2017 tarihinde yaptıkları “Katalonya Bağımızlık Referandumu”, bağımsızlık yolunda attıkları en önemli adım olmuştur. Referanduma karşı İspanya devleti seçim sandıklarına ve seçmenlere müdahale etmeye çalışmış, bu müdahale esnasında zor ve şiddet kullanmıştır. Polis şiddetinden dolayı 1000’e yakın Katalon seçmen yaralanmıştır.
Referandumda % 90 gibi salt bir çoğunlukla EVET sonucu çıkmış, Katalonya lideri Carles Puigdemont i Casamajó, “Direnişi Kürtler’den öğreniyoruz” diyerek birkaç gün içinde bağımsızlıklarını ilan edeceklerini duyurmuştur.
Katalonya’daki referandumdan sadece 6 gün önce Kürdistan’da gerçekleşen ve % 93 gibi salt bir çoğunlukla EVET sonucunun çıktığı bağımsızlıktan sonra da Kürdistan halkını ve başkanı Mesud Barzanî’yi dünyada ilk tebrik eden, Katalonya olmuştur.
(İbrahim Sediyani, Avrupa’nın Kayıp Ülkeleri – 1, 6 Ekim 2017, Sediyani Haber)
AJANSLAR, SEDİYANİ HABER
27 EKİM 2017
