2017 yılında hayatını kaybeden ve aramızdan ayrılan Kürt büyükleri
2017 yılında hayatını kaybedip aramızdan ayrılan, vefâtlarıyla bizleri üzen Kürt büyükleri…
► Prof. Emir Hesenpur
(24 Haziran 2017)
Dünyaca ünlü Kürt bilim adamı Prof. Emir Hesenpur, Kanada’da kanser nedeniyle tedavi gördüğü hastanede 24 Haziran 2017 günü hayatını kaybetti. 4 yıl önce kanser teşhisi konulan Hesenpur, ülkenin en büyük şehri olan Toronto’nun Downtown semtinde bulunan Prenses Margaret Kanser Merkezi (Princess Margaret Cancer Centre) adlı hastanede yaşamını yitirdi.
Ünlü bilim adamı Prof. Emir Hesenpur’un eşi Şehrzad Muceb, üzüntü içinde yaptığı açıklamada, “O müthiş bir bilim insanıydı. Toplumsal adaletle ilgili konular üzerine çalışıyordu. O dürüst bir arkadaş ve dosttu. Herkes tarafından sevilirdi” dedi.
(10 Ağustos 1943 – 24 Haziran 2017)
1943 yılında Doğu Kürdistan’ın (İran Kürdistanı; Rojhılat) Mehâbâd şehrinde dünyaya gelen Emir Hesenpur, 74 yaşındaydı.
Üniversite, yükseklisans ve doktorasını İran’da tamamlayan Hesenpur, 1986 yılında Kanada’ya taşınmıştı.
Dünyaca ünlü Kürt bilim adamı Prof. Emir Hesenpur, Toronto Üniversitesi Yakındoğu ve Ortadoğu Uygarlıkları Bölümü’nde görev yapıyordu. Hesenpur, Ortadoğu’daki toplumsal mücadelelerin yanısıra Latin Amerika üzerine de çalışmalar yaptı.
Çok sayıda akademik dergide çalışmaları yayınlanan Prof. Emir Hesenpur, “Kürdistan’da Milliyetçilik ve Dil (1918 – 1985)” kitabının da yazarı. Kitap, Avesta Yayınları tarafından Türkçe’ye çevrildi.
► Muhammed Sıddık Dursun Şeyhanzâde
(5 Temmuz 2017)
Risale-i Nûr talebesi, Medrese’tüz- Zehra (Med – Zehra) kurucusu ve onursal başkanı Muhammed Sıddık (Dursun) Şeyhanzâde, 5 Temmuz 2017 günü İstanbul’da vefât etti. Şeyhanzâde Hoca, ömrünü Kur’ân ve imân hizmetine adamıştı. Şeyhanzâde, 69 yaşındaydı.
Bir süredir akciğerinde enfeksiyon bulunan, böbrekleri vazifesini yapamadığı için diyalize giren Muhammed Sıddık Şeyhanzâde, İstanbul’daki Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin “yoğun bakım servisi”nde tedavi görüyordu.
1948 Bingöl (Çêwlîk) doğumlu olan Şeyhanzade, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi mezunudur.
Tenvir Neşriyat’ın ve Dâvâ Dergisi’nin kurucusu olan Şeyhanzâde’nin Risale-i Nûr ve Nurculuk üzerine birçok çalışması yayınlanmıştı.
(1948 – 5 Temmuz 2017)
Muhammed Sıddık Şeyhanzâde, Bediuzzaman Said-i Kurdî ve eserleri ile tanışmasını şu cümlelerle anlatmıştı:
“Üstâd Bediuzzaman Said-i Kurdî (Nursî) hazretleri hayatta iken 1958’de Risale-i Nûr’la tanışmak nasip oldu. 50 yıllık hayatımın tamamını Nûr hizmetine vakıf etmişim ve bunu söylemek, tahdis-i nimet olarak izhar etmek bir şükür vesilesidir. Bütün hayatım boyunca Nûr mirasına sahip çıkmak ve onu Bediuzzaman hazretlerinin bıraktığı gibi gelecek nesillere taşımanın en büyük gayem olduğunu beni yakinen tanıyanlar bilirler. Hiçbir vakit Risale-i Nûr’ları suflî emellere alet etmediğimi, maddî – manevî hiçbir şeye alet etmenin caiz olmadığını bahusus bu Nûr hizmetine gönül verenler bilirler.”
Merhum Şeyhanzade, memleketi Bingöl’de defnedildi.
► Celal Hûsameddîn Nûrullah Tallebanî
(3 Ekim 2017)
Irak Cumhuriyeti Eski Cumhurbaşkanı ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (Yêkitîya Niştimaniya Kurdistan) Genel Sekreteri Celal Hûsameddîn Nûrullah Tallebanî, 3 Ekim 2017 günü hayatını kaybetti.
Almanya’nın başkenti Berlin’de hayata gözlerini yuman “Mam Celal” lakaplı Tallebanî, 84 yaşındaydı.
Celal Tallebanî’nin sağlık durumu 17 Aralık 2012’de Bağdat’ta geçirdiği beyin kanaması sonucu bozulmuştu. Uzun bir süre Almanya’da tedavi gören Tallebanî, 19 Temmuz 2014 tarihinde Süleymaniye’ye geri dönmüştü.
Tedavi için tekrar Almanya’ya, oradan da Avusturya’ya giden “Mam Celal” (Celal Amca) lakaplı Tallebanî, 2016 Eylül ayında Kürdistan’a dönmüştü.
(12 Kasım 1933 – 3 Ekim 2017)
Celal Hüsameddin Nurullah Tallebanî, 12 Kasım 1933 tarihinde Kürdistan’ın başkenti Erbil (Hewlêr)’in Koye ilçesinde dünyaya geldi.
1946 yılında henüz 13 yaşındayken Kürt öğrencilerin oluşturduğu gizli bir derneğe üye oldu. Ardından Kürdistan Demokrat Parti (KDP)’nin öğrenci birliğine girdi ve 18 yaşına geldiğinde partinin merkez komitesine atandı.
1959 yılında Bağdat Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Tallebanî, öğrenci birliği üyesi, gazeteci ve siyasetçi kimliğiyle uzun yıllar mücadele etti.
Eylül Ayaklanması’nın başlamasında önemli bir role sahip olan Tallebanî, ölümsüz Kürt millî lideri Mella Mustafa Barzanî’ye yakınlığıyla da biliniyordu.
1961 yılında Abdulkerim Qasım hükûmetine karşı Kürt ayaklanmasına katıldı. 1963 yılında Abdulkerim Qasım’ın devrilmesinden sonra Abdulselim Arif’in kurduğu hükûmette Kürt delegasyonuna başkanlık etti.
1971 yılındaki 11 Mart Antlaşması’ndan sonra Kürdistan ayaklanmasının temsilcisi olarak Lübnan’ın başkenti Beyrut’a gitti.
Celal Tallebanî, 1975 yılında bir grup arkadaşıyla Suriye’nin başkenti Şam’da Kürdistan Yurtsever Birliği (KYB)’yi kurarak, partinin genel sekreteri seçildi.
Kürdistan millî bağımsızlık mücadelesinde özellikle 1970 ve 1980’li yıllarda önemli role sahip olan Celal Tallebanî, 1986 yılında İdris Barzanî ile Büyük Kürt Cephesi’nin kurulmasında önemli rol oynadı.
2003 yılında Baasçı faşist Saddam Hüseyin’in devrilmesinden sonra Irak Geçici Hükûmet Konseyi Üyesi seçilen Celal Tallebanî, Irak Anayasası’nın yazılımında da önemli rol aldı.
Celal Tallebanî, 6 Nisan 2005’te Irak Cumhurbaşkanı seçildi. Irak tarihinde ilk kez bir Kürt cumhurbaşkanı seçilmişti. Tallebanî, 2010 yılına kadar cumhurbaşkanlığı görevini sürdürdü.
17 Aralık 2012 tarihinde Tallebanî, dönemin başbakanı Nuri Malikî ile yaptığı toplantı sonrası beyin kanaması geçirdi. Celal Tallebanî uzun süre tedavi için Almanya’da kaldı.
Hero İbrahim Ahmed ile evli olan Celal Tallebanî’nin Kubad ve Pavel adında 2 çocuğu var.
► Kerim Muhammed Salih Selim Zend
(10 Ekim 2017)
Büyük Kürt tarihçi ve Mehâbâd Kürdistan Cumhuriyeti’nin ilk öğretmeni olan Kerim Muhammed Salih Selim Zend, 10 Ekim 2017 günü vefât etti.
1946 yılında kurulan ve başkenti Mehâbâd olan Kürdistan Cumhuriyeti’nin ilk öğretmeni, büyük Kürt tarihçisi, yazar ve coğrafya bilimcisi Kerim Zend, Süleymaniye şehrinde 92 yaşında hayata veda etti.
Kerim Zend’in eşi Amine Xefur, Hakk’ın râhmetine kavuşan eşiyle ilgili şu bilgileri paylaştı: “Kerîm Zend, 1925 yılında Süleymaniye’nin Melkendi mahallesinde dünyaya geldi. Kaleme aldığı ve basılmış 13 kitabı bulunuyor.”
(1925 – 10 Ekim 2017)
1925 yılında Güney Kürdistan’ın Süleymaniye şehrinde, Melkendi mahallesinde doğan Kerim Zend, 22 Ocak 1946 tarihinde Doğu Kürdistan’da başkenti Mehâbâd şehri olan Kürdistan Cumhuriyeti kurulunca oraya giderek öğretmenlik yapar ve böylece bu devletin ilk öğretmeni olarak tarihe geçer. Mehâbâd kentinin Gelawêj Okulu’nda Kürt çocuklarına gönüllü eğitim verdiği dönemde Kürdistan Cumhurbaşkanı Pêşava Qazî Muhammed’in kendisine hediye ettiği başlığı ölene dek başından çıkarmayacaktır.
Kutsal Kürdistan vatanına ve aziz Kürt milletine büyük hizmetler veren Kerim Zend, “Barzanîyê Nemir Ödülü”ne layık görülmüştü.
13 kitabı bulunan ünlü tarihçi – yazar Kerim Zend’in en ünlü kitabı, Kürdistan coğrafyası ve kültürünü tanıtan ve 5 ciltten oluşan “Tomara Temen” (Hayatımın Notları) isimli çalışmasıdır.
Kerîm Zend ayrıca kutsal kitap İncil’i ilk kez Kürtçe’ye çeviren yazar olarak da biliniyor. Coğrafya bilimcisi olan Kerim Zend, Kürt dilinin imlâ ve grameri hakkında da kitap sahibiydi.
92 yaşında hayata vedâ eden Kerim Zend’in Kürdistan kültürü, dili ve coğrafyası üzerine çok sayıda kitap ve yazıları bulunuyor. 1946 Kürdistan Cumhuriyeti kuruluş yıllarına tanıklık eden Kerim Zend, Kürdistan’ın birçok bölgesini gezerek kültürleri ve coğrafyası hakkında bilgileri kitaplaştırılması ile nam salmıştı.
SEDİYANİ HABER
31 ARALIK 2017
Rahmetle ve minnetle anıyoruz…