21 NİSAN
ARJANTİN
Yorucu ve dolu dolu bir günün ardından, yine de sabah erken saatlerde uyanmıştık ve her şeye rağmen dinç ve zinde idik.
Nasıl bir biyolojik yapımız var, nasıl insanlarız, kendim de anlayabilmiş değilim.
Bir gece öncesinden Almanya’nın Frankfurt şehrinden Arjantin’in başkenti Buenos Aires’e ve üç kıta, bir deniz, bir okyanus üzerinde seyrederek, tam 13 saat 45 dakika süren bir uçak yolculuğu yap, sabahın erken saatlerinde Buenos Aires’e in, indikten sonra havaalanından şehir merkezine taksiyle gel, otele yerleş, gelir gelmez otelde kahvaltı yap ve hiç biraz uyumadan ve dinlenmeden bütün gün akşama kadar şehri gez, üstelik yürüyerek gez, sonra da gece bu ağır yorgunlukla yatağa gir, ve fakat, sadece 4 – 5 saat sonra uyan ve dimdik ayakta ol!..
Hani pille çalışsak, pilin ömrü var, biter; elektrikle çalışsak, şarj bu kadar dayanmaz. Neyle çalışıyoruz, ben de bilmiyorum…
Gezi arkadaşım, can dostum güzel insan sevgili Yaşar Gülen ile beraber, sabahın erken saatlerinde uyandığımız bu yeni günümüzde, ilk işimiz, otelde güzel bir kahvaltı yapmak. Kahvaltı yapmadan güne başlamak, abdest almadan namaza başlamak gibi bir şey.
Kahvaltı, her şeyin başı. O olmazsa olmaz. Kahvaltı güzel olursa, ondan sonraki herşey de güzel olur…
Amérian Buenos Aires Park Hotel adlı otelimizin 1. katında bulunan kahvaltı salonuna iniyoruz, kahvaltı için. Oteldeki kahvaltılar, açık büfe.
Yaşar kardeşimle beraber, masamızı donatıyoruz. Sonra kendimize birer fincan kahve dolduruyoruz ve geçip masamıza oturuyoruz.
Arjantin’deki kahvaltılık ürünler, hamur yani kek – pasta çeşitleri, hem çekici hem lezzetli. Özellikle bu ülkede kahvaltıların vazgeçilmezi olan, Latin Amerika’ya özgü krozonlar oldukça nefis.
İsmi, “medialuna” bu krozonun. İspanyolca’da “yarım ay” demek (media: yarım; luna: ay). Avrupa’daki krozonlardan (croissant) farkı, çok daha küçük olmaları ve bir de, ballı yapıyorlar.
Ballı krozon, bu toprakların en çok tüketilen hamur ürünü. Tadı ise tek kelimeyle muhteşem.
Yaşar kardeşimle bir yandan kahvaltı yaparken, bir yandan da sohbet ediyor, bugünü nasıl geçireceğimizi istişare ediyorduk.
Kararımızı verdik: Bugün, Buenos Aires’te Arjantin geleneksel kültür ve mimarisinin hâlâ yaşatıldığı, dışarıdan gelen turistlerin de en gözde ziyaret mekânı olan yeri, La Boca semtinin Caminito mahallesini gezeceğiz.
Bu kararı verirken, bir şeyi daha kararlaştırdık: Oraya taksi tutarak ya da otobüsle değil, yürüyerek gideceğiz.
Orası otelimizin bulunduğu yere 6 km kadar uzakta ama olsun, amaç yürüyerek şehri daha bir içselleştirerek yaşamak, hem de daha çok ara sokaklar, anıtlar görmek. Zaten buraya gezmeye gelmedik mi? Hem yürüyüş de yapmış oluruz, sağlıklı bir olay, bu arada insanların arasına karışıp onlarla kaynaşarak güzel bir gün geçiririz diye düşünerek, böyle bir karar aldık. İyi ki de almışız…
Centro semtinde, Viamonte ve Reconquista adlı caddelerin kesiştiği noktada yer alan otelimizde kahvaltı yaptıktan sonra, “Bismillah” deyip Reconquista adlı caddeye girerek başlıyoruz yürümeye.
Bu caddenin ilginç bir özelliği var: Caddede, boylu boyunca banka şubeleri dizili. Ülkenin ve dünyanın en ünlü bankalarının şubeleri, bu cadde üzerinde ve adım başı bunlardan birine denk geliyorsunuz.
Ancak bunlardan biri, özellikle ilginç ve orda durup birkaç fotoğraf çekmeden gitmediğimiz için, değinmeden de geçemeyeceğim.
Reconquista adlı caddenin bitmek üzere olup da Buenos Aires’in “siyasî sebeplerden dolayı” dünyaca ünlü olan Mayıs Meydanı (İsp. Plaza de Mayo)’nın başlayacağı noktada yer alan ve kısa adı BNA olan Arjantin Millet Bankası (İsp. Banco de la Nación Argentina) binasının olduğu yerde, kaldırımın üzerinde şilt şeklinde yapılmış ve “anma” niyetiyle kaldırım yüzeyiyle birleştirilmiş bazı isimler yer alıyor.
Bunlar, Arjantin yakın tarihinin en karanlık dönemi olan 1976 – 83 yıllarına ait bir dizi devlet terörü veya fail-i meçhul cinayetlerin kurbanı olan bu banka çalışanlarının anısına dikilmiş.
Arjantin’de 1976 yılında gerçekleşen askerî darbe sonucunda kurulan askerî rejim, başta Sol düşünceli insanlar olmak üzere muhaliflere karşı “Proceso de Reorganización Nacional” (Millî Yeniden Örgütlenme Dönemi) adını verdiği, muhaliflerin ve tarafsız çevrelerin “Guerra Sucia” (Kirli Savaş) olarak adlandırdığı bir devlet terörü uygulamaya başlamıştı. ABD destekli bu kirli savaş, 1976 – 83 arası 7 yıl kadar sürmüştü.
Bu dönemde devlete bağlı askerler, polisler, birtakım sağcı gruplar ve Arjantin Antikomünist İttifakı, Sol düşünceyle ilişkili olduğunu düşündükleri kişileri kaçırıp öldürmekteydi. Bu kanlı dönemdeki ölü sayısının 7.000 ilâ 30.000 kişi arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bununla birlikte baskı altına alınan veya işkence gören sendikacılar, öğrenciler, gazeteciler, Marksistler ve Peronistler’le birlikte bu sayının 150.000 – 250.000 arasında olduğu belirtilmektedir.
İşte terörist eylemlerin hedefi olarak katledilen bu onbinlerce hatta yüzbinlerce insanın arasında Arjantin Millet Bankası (BNA) çalışanı veya görevlisi olan 188 kişi de bulunuyor.
Askerî rejimin yıkılıp Arjantin’de demokrasinin inşâ edilmesinden sonra BNA bünyesinde kurulan Arjantin Millet Bankası Çalışanları Bellek, Hakikat ve Adalet Komisyonu (İsp. Comisión de Empleados del Banco de la Nación Argentina por la Memoria, la Verdad y la Justicia) tarafından, Arjantin’in o karanlık ve kirli döneminde “devlet terörü” veya “fail-i meçhul” kurbanı olan, saldırı, suikast ve kaçırma hedefi olup katledilen çalışanlarının hatırâsını yâd etmek, onları saygıyla anmak için bu anıtsal şiltleri hazırlayıp bankanın hemen kapısının önüne, kaldırımın üzerine monte etmiştir.
Bankanın kapısının önünde, yayaların yürüdüğü kaldırımın üzerinde, yanyana dizilmiş 188 isim… Roberto H. Barrera, Luis F. Kuhn, German F. Kuhn, Ana Maria Sonder, Ricardo E. González, Juan Carlos Pellegrini, Jesús P. Peña, Claudio E. Logari, Julio C. Schwartz, Hugo C. García, Mario E. Bordesio, Luis L. Laporte, Hugo A. Scutari, Gustavo H. García, Ángel A. Georgiadis, Ricardo A. Aragón, Alberto R. Krug, Eduardo G. González, Daniel H. Arteaga, Ángel A. Medina, Jorge R. Degiampietro, Carlos F. Ochoa, Raul A. Serrano, Carlos R. Pargas, Juan Carlos Gualdoni, Teresita M. Scianda, Luis R. Verón, Gastón R. Goncalves, Alfredo G. Barbano, Juan Carlos Valencia, Leonardo A. Leves ve diğer onlarca mazlum insan…
Bunların nerdeyse tamamı o karanlık dönemin en karanlık olduğu 1977 – 78 yıllarında katledilmiş.
Kimi kimliği belirsiz kişilerce evlerine yapılan baskında çoluk çocuğunun gözleri önünde katledilmiş, kimi arkadan ateşlenen bir silahın mermisiyle can vermiş, kimi kaçırılıp iple boğularak öldürülmüş, kiminin bombalı bir saldırıda vücûdu paramparça olmuş, kiminin kimliği belirsiz tarafından kaçırılıp günlerce kendisinden haber alınmadıktan sonra cesedi bir parkta veya bir ormanın içinde bulunmuş…
Her mazlumun ayrı bir hikâyesi var. Tıpkı her mazlumiyetin ayrı bir hikâyesi olduğu gibi.
sediyani@gmail.com
SEDİYANİ SEYAHATNAMESİ
CİLT 11
FOTOĞRAFLAR:
Gezi arkadaşım, can dostum güzel insan sevgili Yaşar Gülen ile beraber, sabahın erken saatlerinde uyandığımız bu yeni günümüzde, ilk işimiz, otelde güzel bir kahvaltı yapmak. Kahvaltı yapmadan güne başlamak, abdest almadan namaza başlamak gibi bir şey. (ARJANTİN)
Arjantin’deki kahvaltılık ürünler, hamur yani kek – pasta çeşitleri, hem çekici hem lezzetli. Özellikle bu ülkede kahvaltıların vazgeçilmezi olan, Latin Amerika’ya özgü krozonlar oldukça nefis.
İsmi, “medialuna” bu krozonun. İspanyolca’da “yarım ay” demek (media: yarım; luna: ay). Avrupa’daki krozonlardan (croissant) farkı, çok daha küçük olmaları ve bir de, ballı yapıyorlar.
Ballı krozon, bu toprakların en çok tüketilen hamur ürünü. Tadı ise tek kelimeyle muhteşem. (ARJANTİN)
Centro semtinde, Viamonte ve Reconquista adlı caddelerin kesiştiği noktada yer alan otelimizde kahvaltı yaptıktan sonra, “Bismillah” deyip Reconquista adlı caddeye girerek başlıyoruz yürümeye. (ARJANTİN)
Bu caddenin ilginç bir özelliği var: Caddede, boylu boyunca banka şubeleri dizili. Ülkenin ve dünyanın en ünlü bankalarının şubeleri, bu cadde üzerinde ve adım başı bunlardan birine denk geliyorsunuz. (ARJANTİN)
Ancak bunlardan biri, özellikle ilginç ve orda durup birkaç fotoğraf çekmeden gitmediğimiz için, değinmeden de geçemeyeceğim. (ARJANTİN)
Reconquista adlı caddenin bitmek üzere olup da Buenos Aires’in “siyasî sebeplerden dolayı” dünyaca ünlü olan Mayıs Meydanı (İsp. Plaza de Mayo)’nın başlayacağı noktada yer alan ve kısa adı BNA olan Arjantin Millet Bankası (İsp. Banco de la Nación Argentina) binasının olduğu yerde, kaldırımın üzerinde şilt şeklinde yapılmış ve “anma” niyetiyle kaldırım yüzeyiyle birleştirilmiş bazı isimler yer alıyor.
Bunlar, Arjantin yakın tarihinin en karanlık dönemi olan 1976 – 83 yıllarına ait bir dizi devlet terörü veya fail-i meçhul cinayetlerin kurbanı olan bu banka çalışanlarının anısına dikilmiş.
Arjantin’de 1976 yılında gerçekleşen askerî darbe sonucunda kurulan askerî rejim, başta Sol düşünceli insanlar olmak üzere muhaliflere karşı “Proceso de Reorganización Nacional” (Millî Yeniden Örgütlenme Dönemi) adını verdiği, muhaliflerin ve tarafsız çevrelerin “Guerra Sucia” (Kirli Savaş) olarak adlandırdığı bir devlet terörü uygulamaya başlamıştı. ABD destekli bu kirli savaş, 1976 – 83 arası 7 yıl kadar sürmüştü.
Bu dönemde devlete bağlı askerler, polisler, birtakım sağcı gruplar ve Arjantin Antikomünist İttifakı, Sol düşünceyle ilişkili olduğunu düşündükleri kişileri kaçırıp öldürmekteydi. Bu kanlı dönemdeki ölü sayısının 7.000 ilâ 30.000 kişi arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bununla birlikte baskı altına alınan veya işkence gören sendikacılar, öğrenciler, gazeteciler, Marksistler ve Peronistler’le birlikte bu sayının 150.000 – 250.000 arasında olduğu belirtilmektedir.
İşte terörist eylemlerin hedefi olarak katledilen bu onbinlerce hatta yüzbinlerce insanın arasında Arjantin Millet Bankası (BNA) çalışanı veya görevlisi olan 188 kişi de bulunuyor.
Askerî rejimin yıkılıp Arjantin’de demokrasinin inşâ edilmesinden sonra BNA bünyesinde kurulan Arjantin Millet Bankası Çalışanları Bellek, Hakikat ve Adalet Komisyonu (İsp. Comisión de Empleados del Banco de la Nación Argentina por la Memoria, la Verdad y la Justicia) tarafından, Arjantin’in o karanlık ve kirli döneminde “devlet terörü” veya “fail-i meçhul” kurbanı olan, saldırı, suikast ve kaçırma hedefi olup katledilen çalışanlarının hatırâsını yâd etmek, onları saygıyla anmak için bu anıtsal şiltleri hazırlayıp bankanın hemen kapısının önüne, kaldırımın üzerine monte etmiştir.