22 EKİM 2019
ALMANYA – LETONYA
Almanya’nın Kuzey Ren Vestfalya (Alm. Nordrhein – Westfalen) eyaletinde, Ekim sonu olmasına rağmen güzel, güneşli bir gün.
6 ülkenin topraklarını sulayan 1320 km uzunluğundaki Ren (Alm. Rhein) Nehri üzerinde kurulu Kolonya (Alm. Köln) şehrindeyiz.
Köln’de, bütün işyerlerinin Türkiyeli insanlara ait ve tüm tabelaların da Türkçe olduğu için halk arasında “Küçük İstanbul” olarak anılan meşhur Keupstraße (Keup Caddesi)’nin bir yan sokağı olan Alte Wipperfürtherstraße adı sokakta, kadın ve erkek kıyafetleri satan “İmrak Giyim” adlı bir giyim dükkânında oturmuş, çay içiyoruz.
Öğle vaktinde, Hessen eyaletinin Frankfurt (Alm. Frankfurt am Main) şehrinden üç arkadaş yola verip geldik buraya.
Biz üç kişi, bu akşam Köln’den uçakla Letonya’nın başkenti Riga (Let. Rīga)’ya uçacağız.
Biri, Şanlıurfa (Kürt. Rîha) ilimizin Birecik (Kürt. Bêrecûk) ilçesinin Bağlarbaşı (Kürt. Sorik) köyünden, 1972 doğumlu kıymetli bir hukukçu ve sosyolog kardeşimiz, Ali Sayan.
Ali Sayan, hem Türkiye’de hem Almanya’da avukatlık yapan başarılı bir insan. Kendisi, kısa adı DKJV olan Alman – Kürt Hukukçular Derneği (Alm. Deutsch – Kurdische Juristenvereinigung e. V.; Kürt. Komela Huquqnasên Cermen – Kurd) üyesi.
Sayan, aynı zamanda 31 Ekim 2016 tarihinde İzmir şehrimizde kurulan ve benim de kurucu üyesi olup başkan yardımcılığını yaptığım Uluslararası Senegal ve Batı Afrika Kültür, Sanat ve Dayanışma Derneği (USEBAD)’nin kurucu üyesi.
Ali Bey aynı zamanda, 1 Kasım 2015 tarihinde yayın hayatına başlayan ve yine İzmir şehrimizden yayın yapan, benim de genel yayın yönetmeni, editörü, yazarı ve muhabiri olduğum Sediyani Haber (www.sediyani.com) sitesinin hukukî danışmanı.
Benim de avukatım aynı zamanda ve kendisi de benim gibi bekâr.
Diğeri ise, Çanakkale (Osm. Qalâ-i Sultaniye) ilimizin Biga (Yun. Pigas) ilçesinden, 1952 doğumlu kıymetli bir dilbilimci ağabeyimiz: Nedim Yeşilfiliz.
Nedim Yeşilfiliz, yıllarca Türkiye Cumhuriyeti Frankfurt Başkonsolosluğu’nda resmî görevli olarak bulunmuş, konsoloslukta 25 yıl boyunca nüfûs ve pasaport bölümlerinde memur olarak çalışmıştır. Halen dahi yeminli tercüman olarak halkımıza hizmet vermeye devam etmektedir.
Çok değerli, güzel bir abimiz. Alman bir hânımla evli ve iki çocuk babası.
Nedim abi ve Ali kardeş, Frankfurt’ta bir büro açmışlar ve orda beraber çalışıyorlar. Bu büro benim ikamet adresime yakın olduğu için, kendilerini arada sırada ziyaret eder, büyüklerin ellerinden küçüklerin gözlerinden öperim. Onları ziyaret etmem, genelde ya evde çayım kahvem kalmadığında veya acıktığım ama gidip dışarıda yemek yiyecek param olmadığı zamanlarda gerçekleşiyor. Böylece yemeği ve çay – kahveyi beleşe getiriyorum.
Nedim abi, Ali ve ben, Köln şehrinde, “İmrak Giyim” adlı bir giyim dükkânında oturmuş, çay içiyoruz. Dükkânda bizden başka, işyerinin sahibi olup Ali Sayan’ın akrabası olan Sedat İmrak ve bir de bir bayan işçisi var.
Giyim mağazası oldukça güzel. İçinde hakikaten çok güzel kadın kıyafetleri satılıyor. Hepsi de şık, alımlı. Ama neye yarar? Bir eşimiz, sevgilimiz yok ki alıp hediye edelim! Batsın bu dünya…
Ali Sayan’ın arabasıyla Frankfurt’tan gelir gelmez akrabası Sedat İmrak’ın dükkânına misafir olduk. Çünkü Sedat burda bizi arabasıyla Köln – Boln Uluslararası Konrad Adenauer Havaalanı (Alm. Köln – Bonn Internationaler Konrad Adenauer Flughafen)’na bırakacak.
Çaylarımızı içtikten sonra kalkıyoruz.
Sedat bizi havaalanına bırakıyor. Kendisine teşekkür edip hatır istiyor, ayrıca üçümüz de evlerimizin ve arabalarımızın anahtarlarını Sedat’a emanet ediyoruz.
Havaalanı terminaline girince, Köln – Riga uçuşunu gerçekleştireceğimiz “RyanAir” şirketinin şalterine gidiyoruz. Orda “ckeck – in” işlemlerini tamamladıktan sonra, uçağımızın kalkış saatini beklemeye başlıyoruz.
RyanAir, bir İrlanda havayolu şirketi. Merkezi, İrlanda’nın başkenti Dublin (İr. Baile Átha Cliath)’de bulunuyor.
Dünyanın farklı yerlerine çok ucuz fiyata yolcu uçurmasıyla ünlenmiş bir şirket. Bizim Köln (Almanya) – Riga (Letonya) uçak biletimiz de kişi başına gidiş – geliş sadece 60 Euro (€).
İngilizce’de “low cost” olarak adlandırılan “düşük maliyetli” biletleriyle oldukça popüler, ama katı kurallarıyla bu güzel uygulamasının adetâ cılkını çıkartıyor.
Ucuz ama “gıcık” kurallarıyla bu yolculukları yolcuların burnundan getiriyor. For example; yolcuların 40 x 20 x 25 cm boyutlarını aşmayacak şekilde sadece küçük bir kişisel çantayı kabine almalarına izin vermekte. Ayrıca her bir yolcu yanına sadece 1 tane el bagajı alabiliyor.
Bu kabin bagajı denetimini tam uçağa binmeden yapıyorlar. Şirketin şalterinin önüne ve bir de ayrıeten binilecek uçağın giriş kapısının önüne, el bagajınızın ebatlarını ölçen bir kutu koymuşlar. Bu kutular, şirketin logosu gibi sarı – lacivert renkte (onun için “gıcık” oldum ya zaten) ve ölçülerdeki kutuya kabin bagajınız sığmazsa, el bagajınızı uçağa alamıyorsunuz. Alabilmeniz için, ekstradan 25 Euro ödemeniz lazım.
Bu işlem sırasında insanların kutuya eşya sığdırmak için yaptıklarını gözlemlerseniz, çok ilginç enstantanelere şahîd olabilirsiniz, havaalanında. El bagajını kutuya sığdırabilmek için üstünde tepinenlerden tutun da, üst üste tişört giyen yolculara kadar…
Şanssızlık bu ya, benim el çantam da sözkonusu ebatlardan daha geniş çıkmaz mı? Görevli kadın, resmen “O çantayla uçağa binemezsiniz” diyor bana. Bu çantayı uçağın içine sokabilmem için ekstradan 25 Euro ödemem gerekiyormuş.
Ne yapacağımızı şaşırdık! Sonunda Urfalı Ali Sayan, el çantamı alıp öyle “değişik bir yöntemle” bağladı ki, çantanın cüssesi nerdeyse yarı yarıya küçüldü. Böylece içeri sokabildik.
Uçağın içine girdik ve kalkış saatini beklemeye başladık. Ama RyanAir’in temel özelliklerinden biri de, hep rötarlı uçması. Yani uçak mutlaka yarım saat – bir saat geç kalkar.
Uçağın içi de RyanAir’in renkleri olan sarı – lacivert! Bir Beşiktaşlı olarak bu durum benim için oldukça can sıkıcı ama, ne yapayım, katlanacağız artık…
Haa yalnız, “biletleri bu kadar ucuz ise kesin birşey vardır” diye düşünmeyin sakın! RyanAir’in bugüne kadar bir tane cam arızası haricinde hiçbir kazası olmamıştır. Güvenli bir uçak şirketi yani, sorun yok.
Ve nihayet uçağımız kalkış için hareket etmeye başlıyor.
Riga yolcularını taşıyan RyanAir şirketine ait uçağımız, Almanya saatiyle 16:30’da, Almanya’nın Kuzey Ren Vestfalya (Alm. Nordrhein – Westfalen) eyaletinin Kolonya (Alm. Köln) şehrinde bulunan Köln – Boln Uluslararası Konrad Adenauer Havaalanı (Alm. Köln – Bonn Internationaler Konrad Adenauer Flughafen)’ndan havalanıyor.
İstikamet, Letonya’nın başkenti Riga (Let. Rīga)’da bulunan Riga Uluslararası Havaalanı (Let. Rīgas Starptautiskā Lidosta).
Uçak yolculuğumuz 2 saat 10 dakika sürecek. Normalde, benim gibi uçak korkusu bir hayli “yüksek” olan biri için yarım saatlik uçuş bile işkence gibidir ancak, daha bundan 6 ay önce 13 saat 45 dakikalık Frankfurt (Almanya) – Buenos Aires (Arjantin) direk uçak yolculuğu yaptığım için, bu iki saatlik uçak yolculuğu bana “bir köyden diğer köye gitmek” gibi geliyor. (Biraz abarttım ama olsun. Yani Arjantin’e gitmişim, o kadarcık da havamız olsun…)
Uçağımız havada bir kuş gibi süzülerek gidiyor.
Kabin ekibi çok kibarlar. Uçağın içinde yolculara yiyecek, içecek, freeshop ürünleri ve hatta – çok şaşıracaksınız ama – tombala kartı satmaya çalışıyorlar. Uçağın içinde hosteslerin yolculara tombala kartı satmaya çalışmaları, doğrusu dünyada 30’un üzerinde ülke gezmiş bir seyyâh olarak ilk defa tanık olduğum bir olay.
Yiyecekler, içecekler, herşey ücrete tabi. Eh bu da normal tabiî. Bileti zaten nerdeyse “beleşe” almışsın, bir de sana uçakta yemek mi ikrâm etsinler?..
Nedim abi, Ali ve ben, uçakta farklı farklı yerlere oturmuşuz. Koltuk numaralarımız farklı çünkü. Her birimiz uçağın başka bir yerindeyiz.
Yanımdaki koltukta, genç bir kız oturuyor. 20’li yaşlarda olduğunu tahmin ediyorum. Esmerliğinden, ne Alman ne Leton olduğu belli. Bizim coğrafyanın insanına benziyor.
Sohbet başlatıp tanışıyorum, bu güzel kızımızla. Kurban olduğum Allah’ın işine bakın, kız Kürt çıkmaz mı?
İran Kürtleri’nden ama, Urmiyeli. İsmi de Âvaz, bu hânım kızımızın.
Alman bir gençle nişanlı imiş ve nişanlısı Letonya’nın başkenti Riga’da üniversite okuyormuş. Riga’ya da üç günlüğüne nişanlısını ziyarete gidiyormuş.
“Düğün ne zaman?” diye soruyorum. “Nişanlımın üniversitesi bitince” diyor. Karşılıklı gülümsüyoruz.
Bu güzel bir tevafuk oldu. Tek başıma ve uçak korkusuyla dururken, şimdi yolculuk boyunca sohbet edebileceğim bir insan var. Sanki kızkardeşimle veya yeğenlerimden biriyle yolculuk ediyormuşum gibi bir duygu yaşıyorum. Kızcağız da çok mutlu bu durumdan. O da bayağı sessiz ve ürkek idi, şimdi kendini daha güvende hissediyor, sanki abisiyle yolculuk ediyormuş gibi rahat.
Bir süre sonra uçağımız Almanya havasahasını terkedip Polonya havasahasına giriyor. Sonra sırasıyla Baltık Denizi semâları, Rusya semâları, Litvanya semâları ve nihayet Letonya semâlarındayız.
Bir İrlanda havayolu şirketi olan RyanAir, İrlanda’nın başkenti Dublin (İr. Baile Átha Cliath)’de kurulmuş bir şirket ve merkezi de buradaki Dublin Uluslararası Havaalanı (İr. Idirnáisiúnta Aerfort Baile Átha Cliath).
IATA kodu FR, ICAO kodu RYR, çağrı kodu RYANAIR olan RyanAir, on yıldır düşük maliyetli biletleriyle rağbet gören ve ünlenen bir havayolu şirketi durumunda. Yolcu sayısı bakımından, denilebilir ki, yıllık ortalama 130 milyon yolcu ile, Almanya’nın Lufthansa AG havayolu şirketinden sonra Avrupa’nın en büyük ikinci havayolu şirketidir. Şirket, Dublin Menkul Kıymetler Borsası (İr. Stocmhalartán na hÉireann Teo)’nda “ISEQ Genel Endeksi” üyesidir. (Alman Lufthansa AG havayolu şirketi hakkında geniş bilgi edinmek için bkz. Gümüş Nehir’in Kıyısındaki Başkentlerin Meydanlarında Haykırdım Sana Olan Sevgimi – 3)
Şirket, 28 Kasım 1984 tarihinde İrlanda’nın başkenti Dublin (İr. Baile Átha Cliath)’de, İrlandalı işadamları Tony Ryan ya da doğru adıyla Thomas Anthony Ryan (1936 – 2007), Christopher Ryan (? – ?) ve Liam Lonergan (? – ?) tarafından “Danrer Enterprises” adıyla kuruldu. Daha sonra ismini “RyanAir” olarak değiştirdi ki, şirketin halen taşıdığı bu isim, kurucusu Tony Ryan’ın soyadından dolayıdır.
Şirketin logosunda, lacivert bir arkaplan üzerinde sarı renkte bir arp var. Arp, mâlumunuz, aynı zamanda İrlanda’nın millî çalgısıdır.
İlk başta bölgesel bir havayolu şirketi olarak kurulmuştu ve ilk bir yılında sadece İrlanda’nın Waterfort (İr. Port Láirge) kenti ile İngiltere’nin başkenti Londra (İng. London) arasında uçuş gerçekleştiriyordu. Bu ilk seferlerinde, 15 kişilik Embraer EMB 110 Bandeirante tipi turboprop makinâları kullanılıyordu. Daha sonra bunu daha büyük ATR 42 uçakları takip etti.
Dublin (Baile Átha Cliath) merkezli olup sadece Londra (London)’ya uçan şirket, 1986 yılında uçuşlarına ikinci bir rotayı, İngiltere’nin Luton kentini de ekledi ve böylece doğrudan Aer Lingus / British Airways ikilisiyle rekabet edebilecek duruma geldi. Aynı yıl RyanAir, London European Airways’te % 85 hisse aldı.
1987 yılında RyanAir, Hollanda’nın başkenti Amsterdam ve Belçika’nın başkenti Brüksel (Flm. Brussel; Frsz. Bruxelles)’e uçuşlara başladı. Aynı yıl şirket, İrlandalı işadamı Michael Kevin O’Leary (1961 – halen hayatta)’yi “kişisel finans ve vergi danışmanı” olarak işe aldı. Michael O’Leary şirkette hızla yükseldi ve 1993 yılında şirketin başkanı oldu. O tarihten beri RyanAir’in liderliğini yapıyor.
Michael O’Leary, şirketin kurucuları olan Ryan ailesinin stratejisini benimsedi ve baştan beri “kârsız yollar” belirleyerek ve şirketi tek bir uçak türüyle sınırlandırarak, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) havayolu şirketi Southwest Airlines’in “düşük maliyetli uçuş” konseptini kendisine örnek almış durumdadır. Mart 1994’ten itibaren RyanAir filosu tamamen BAC 1 – 11’den Boeing 737’ye dönüştürülmüştür. 1993 yılında şirketin başına geçen Michael O’Leary sayesinde, RyanAir taşıdığı yolcu sayısını yıllık 700 binden bugün 50 milyona çıkarmayı başarmıştır.
Avrupa Birliği (AB)’nin 1992 yılında Avrupa’daki hava endüstrisini serbest bırakması, bir AB ülkesinden diğer AB ülkesine yolcu ve kargo taşımacılığını kuralsızlaştırması, RyanAir için büyük bir fırsat doğurdu. Dublin merkezli RyanAir, bu yeni dönemle birlikte İsveç’in başkenti Stockholm’a, Norveç’in başkenti Oslo’nun 110 km güneyindeki Torp’a, Belçika’nın Charleroi şehrine ve Fransa’nın başkenti Paris’in 84 km kuzeyindeki Beauvais şehrine uçuşlara başladı.
Hızla büyüyen havayolu şirketinin 1997 yılında halka açılmasından sonra, toplanan para, şirketi Avrupa çapında bir havayolu şirketine dönüştürmek için kullanıldı. Bu “ticarî aklın” sonucu olarak; 1998 yılında 231 milyon Euro olan yıllık geliri 2003’te 1 milyar 843 milyon Euro’ya, 2010’da ise 3 milyar 13 milyon Euro’ya yükselmiştir. Benzer şekilde şirketin net kârı aynı dönemde 48 milyon Euro’dan 339 milyon Euro’ya yükselmiştir. 1998 yılında aynı sermayeyle havayolu şirketi, 45 adet yeni Boeing 787 – 800 uçağı için 2 milyar Dolar’lık sipariş vermiştir. Şirketin bugün itibariyle filosunda 420 adet Boeing 737 – 800 bulunmaktadır ve 170’den fazla uçuş noktası bulunmaktadır.
1999 yılında RyanAir, Almanya’ya da uçmaya başladı. Almanya’daki ilk uçuş rotası, Frankfurt yakınlarındaki Frankfurt – Hahn Askerî Havaalanı’dır.
2000 yılında şirketin web sitesi (www.ryanair.com) yayına başladı ve o tarihten beri online rezervasyon imkânı sunmaktadır.
RyanAir’in ilginç bir özelliği daha doğrusu huyu da, kimi zamanlarda yaptığı provokatif reklâmlar ve kullandığı agresif dildir. Örneğin Mayıs 2003’te İngiltere’nin başkenti Londra’ya yaptığı bir uçuşunda RyanAir, beraberinde, II. Dünya Savaşı (1939 – 45)’nda İngiltere’ye saldıran bir Alman Nazi panzerinin maketini taşımış, şirketin logosunu ve reklâm yazısını bu Alman panzerinin üzerine yazmıştır. RyanAir şirketinin İngiltere’de reklâmını bu Alman Nazi panzerini kullanarak yapması, İngiliz kamuoyunda büyük infiale yol açmıştır. 2006 ve 2011 yıllarında Almanya’nın Frankfurt şehrine yaptığı uçuşlarda da RyanAir, uçakların üzerine kocaman harflerle İngilizce “Bye Bye Latehansa” hatta direk Almanca “Auf Wiedersehen Späthansa” yazısını yazarak uçmuştur. “Hoşçakal Geç Kalan Hansa” anlamına gelen bu ibareyle RyanAir, dünyaca ünlü Alman havayolu şirketi Lutfhansa’ya – amiyane tabirle – “laf sokmaya” çalışmıştır.
Doğrusu İrlanda şirketi RyanAir’in bu tür davranış ve tutumları filmlere ve fıkralara bile konu olmuş olan “İrlandalı karakteri” ile belki uyumlu olabilir, ancak kabul etmek gerekir ki, İngiliz ve Alman toplumlarının kolay kolay hazmedebileceği ve kaldırabileceği davranış ve üslûp değildir. Bir Alman Nazi panzeriyle Londra’ya uçmak, uçağın üzerine kocaman harflerle “Auf Wiedersehen Späthansa” (Hoşçakal Geç Kalan Hansa) yazarak Frankfurt’a uçmak, hani nasıl desem, camide içki içmek, sinagogda domuz yemek ya da bir Hindu tapınağında inek kurban kesmek gibi birşey.
Kurulduğu 1984 yılından bu yana her zaman kâr eden bir şirket olan RyanAir, ilk kez 2004’te zarar etti. 2004 yılının ikinci çeyreğinde 3, 3 milyon Euro’luk bir zarar yaşayan RyanAir’in, bu, tarihinde yaşadığı tek maddî kayıptır. Ondan önceki ve yine ondaki sonraki süreçte şirket daima kâr eden bir şirket olma özelliğini korumuştur.
AB’nin 1 Mayıs 2004 tarihinden itibaren genişlemesi, RyanAir’in çok işine gelmiş ve o tarihten sonra şirket Avrupa’daki uçuş ağını daha da genişletmiştir. Yeni rotaların ve yeni üslerin hızla eklenmesi, yolcu sayısında büyüme sağladı ve RyanAir’i Avrupa rotalarındaki en büyük taşıyıcılar arasına soktu. Örneğin Ağustos 2005’te RyanAir, Avrupa’da British Airways’e göre % 20 daha fazla yolcu taşıdığını iddiâ etmişti.
Eh, İrlandalılar durmadan İngilizler’e böyle “nanik yapar” da İngilizler boş durur mu? Onların da eli armut toplamıyor tabiî. Bin yıldır yerde, karada birbirlerine düşmanlık yapan İrlandalılar ve İngilizler şimdi de aynı şeyi havada, gökyüzünde yapmaya başlamışlardı ne de olsa. 13 Şubat 2006 tarihinde İngiliz “Channel 4” televizyon kanalı, “Ryanair Caught Napping” (Ryanair Uyuyakaldı) adlı bir belgesel film yayınladı. RyanAir şirketini yerden yere vuran ve “dünyaya rezil etmeye çalışan” bu belgeselde, RyanAir’in eğitim politikaları, güvenlik prosedürleri ve uçaklarının hijyeni eleştirildi, ayrıca düşük maaş alan RyanAir personellerinin moralsiz görüntüleri servis edildi. RyanAir yazılı bir açıklama yaparak, İngiliz TV kanalındaki belgeselde ileri sürülen iddiâların “yalan ve asılsız” olduğunu belirterek, belgeseldeki RyanAir hosteslerinin uykulu haldeyken görüntülerinin çekildiğini ileri sürdü.
2007 yılında RyanAir, Almanya’nın iki ayrı yerine daha uçuşlara başladı. Mart ayında Bremen (Alm. Hansestadt Bremen) ve Haziran ayında Düsseldorf’a.
Ekim 2008’de RyanAir’in İspanya’nın Valensiya (İsp. Valencia; Kat. València) şehrindeki üssünü kapatması, şirketin, tarihi boyunca Avrupa’daki bir merkezini ilk kez kapatmasıdır. Valencia’daki RyanAir şirketinin kapanması, tam 750 iş sahasının yok olması demekti.
2009 sonunda kısa adı IATA olan Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (İng. International Air Transport Associaton) tarafından yapılan açıklamaya göre, 2009 yılında RyanAir havayolu şirketi toplam 81 milyon 400 bin yolcu taşıyarak, dünyadaki diğer tüm havayolu şirketlerinden daha fazla yolcu uçurdu. Bu resmî veriler ve açıklamadan sonra RyanAir şirketi kendisini “dünyanın en büyük havayolu şirketi” ilan etti.
RyanAir, yüksek yakıt maliyeti ve devam eden zayıf ekonomik koşullar nedeniyle Kasım 2011 – Nisan 2012 arasında 80 uçağını “topraklayarak” kapasiteyi düşürmüştür. Ekim 2013’te yapılan bir araştırmaya göre ise, RyanAir, Avrupa’nın en düşük maliyetli ve yolcularını en ucuz fiyata uçuran havayolu şirketidir.
Hava taşımacılığının yükselen yıldızı olan ve Avrupa’daki uçuş ağını her geçen zaman daha da genişleten İrlanda havayolu şirketi RyanAir, 27 Ocak 2014 tarihinde Dublin Uluslararası Havaalanı (İr. Idirnáisiúnta Aerfort Baile Átha Cliath)’ndaki merkez ofisini büyüterek, başkent Dublin’in Swords semtindeki Airside Business Park’ın içinde yeni bir ofis açıp oraya taşındı. 9300 m² büyüklüğündeki bu yeni ofis, şirkete 20 milyon Euro’ya mal olmuştu. Ofisin açılışı, İrlanda Cumhuriyeti Başbakanı Enda Kenny ya da İrce gerçek adıyla Éanna Ó Coinnigh (1951 – halen hayatta; başbakanlık görevi 9 Mart 2011 – 13 Haziran 2017), İrlanda Cumhuriyeti Maliye Bakanı Michael Noonan ya da İrce gerçek adıyla Mícheál Ó Nuanáin (1943 – halen hayatta) ve Dublin (Baile Átha Cliath) Belediye Başkanı Oisín Quinn (1969 – halen hayatta)’in katıldığı resmî bir törenle gerçekleştirildi.
17 Haziran 2014 tarihinde RyanAir, kendisini daha “aile dostu bir havayolu şirketi” olarak lanse etmek için bir kampanya başlattı. Şirketin yıllık toplantısında konuşan genel müdür Michael O’Leary, 81 milyon müşterilerinin % 20’sinin (16 milyon yolcu) “ailece seyahat ettiklerini” belirterek, şirket olarak bu sayıyı arttırmak istediklerini söyledi. Aynı toplantıda RyanAir’in baş pazarlama sorumlusu Kenny Jacobs (? – halen hayatta), “Aileler bizim için her şeyden daha önemli ve kutsal” dedi.
2016 sonunda yine IATA tarafından yapılan açıklamaya göre, 2016 yılında RyanAir havayolu şirketi Avrupa’daki diğer tüm havayolu şirketlerinden daha fazla yolcu uçurdu. Bu resmî veriler ve açıklamadan sonra RyanAir şirketi bir kez daha ve bu sefer kendisini “Avrupa’nın en büyük havayolu şirketi” ilan etti.
28 Eylül 2018 tarihinde, RyanAir’deki pilotlar, kabin ekibi ve diğer personel, İrlanda sözleşmelerinde istihdam edilen ve İrlanda mevzuatına tabi olan “işçilerin kendi ülkelerinin iş yasalarına geçişleri ve ücretlerinin ödenmemesi” nedeniyle grev çağrısında bulundular. Mürettebatın lobi faaliyetleri ve pilotların yürüyüşleri nedeniyle, havayolu şirketi 40.000 yolcuyu etkileyen 250 uçuşu iptal etmek zorunda kaldı.
Mayıs 2019 tarihi itibariyle RyanAir’in filosunda 420’den fazla uçak bulunmaktadır ve bu uçakların yaş ortalaması 8 yıldır. Filosunda bulunan uçakların hepsi dar gövdeli olarak bilinen ve kısa – orta mesafeli uçuşlarda tercih edilen Boeing 737 – 800 serisi uçaklardan oluşmaktadır.
9 Haziran 2019 tarihinde RyanAir, Malta hükûmeti ile birlikte, 10 uçaklık bir başlangıç filosundan oluşacak ve şu anda RyanAir tarafından bu ada ülkesine gerçekleştirilen 61 uçuşu üstlenecek Malta Air adlı yeni bir havayolu şirketi kuracağını duyurdu.
İrlanda havayolu şirketi RyanAir, dünyada toplam 38 ülkeye uçuş gerçekleştirmekte. Bu ülkeler; Avrupa, Kuzey Afrika, Ortadoğu ve Kafkasya ülkeleri.
Şirket bünyesinde toplam 19.000 kişi çalışıyor. Şirketin gelirinin % 20’si yan gelirlerden gelmekte, yani bilet satışları dışındaki gelirlerden elde edilir.
RyanAir, her yıl filosuna 50 yeni uçak eklemeyi hedefliyor ve verdiği uçak siparişleriyle, 2022 yılına kadar 520’nin üzerinde uçak ile uçuşlarına devam edeceğini öngörüyor. Yolcu sayısını da 120 milyondan o tarihe kadar 160 milyona çıkarmayı gaye edinmiş durumda.
RyanAir’in en ilginç ve belirgin özelliklerinden biri de, genellikle Avrupa’nın büyük şehirlerine uçtuğunda, o şehrin uluslararası ana havaalanına değil, o şehrin yakınlarındaki “ikincil” ve “önemsiz” havaalanına uçmasıdır. Örneğin Fransa’nın başkenti Paris’e uçtuğunda Paris’in 84 km kuzeybatısındaki Beauvais – Tillé Havaalanı’na, Belçika’nın başkenti Brüksel’e uçtuğunda Brüksel’in 46 km güneyindeki Charleroi Havaalanı’na, İspanya’nın Barcelona şehrine uçtuğunda Barcelona’nın 88 km güneybatısındaki Reus Havaalanı’na, İtalya’nın Milano şehrine uçtuğunda Milano’nun 45 km kuzeydoğusundaki Orio al Serio Havaalanı’na, Almanya’nın Frankfurt şehrine uçtuğunda Frankfurt’un 102 km batısındaki Frankfurt – Hahn Havaalanı’na, İsveç’in başkenti Stockholm’a uçtuğunda Stockholm’un 89 km güneybatısındaki Stockholm – Skavsta Havaalanı’na iniş yapar.
Bunun sebebi, RyanAir’in, hedef havaalanlarını öncelikle maliyetleri için seçmesidir. Şirket, büyük indirimler elde etmeye çalışır ve ayrıca çoğunlukla ekonomik açıdan zayıf altyapıya sahip bölgelerde sübvansiyonlar alır. İkinci ve önemli bir kriter, yaklaşık 25 dakikalık kısa makine duruş sürelerini garanti etmektir. Bunu yaparken, sadece mevcut kaynak işleme kapasitesine değil, aynı zamanda kısa taksi sürelerine de dikkat edilir.
İkindi vakti Almanya yerel saatiyle 16:30’da Almanya’nın Kuzey Ren Vestfalya (Alm. Nordrhein – Westfalen) eyaletinin Kolonya (Alm. Köln) şehrindeki Köln – Boln Uluslararası Konrad Adenauer Havaalanı (Alm. Köln – Bonn Internationaler Konrad Adenauer Flughafen)’ndan havalanan İrlandalı RyanAir şirketine ait uçağımız, akşam vakti Letonya yerel saatiyle 19:40’ta Letonya’nın başkenti Riga (Let. Rīga)’daki Riga Uluslararası Havaalanı (Let. Rīgas Starptautiskā Lidosta)’na iniyor. (Letonya, zaman dilimi olarak Almanya’dan 1 saat önde)
Büyük bir heyecanla uçaktan çıkıyor ve terminalin içine doğru gidiyoruz. Yeni bir gezi, yeni bir macera, yeni bir heyecan başlıyor.
Letonya’nın başkenti Riga’dayız, kardeşlerim.
sediyani@gmail.com
SEDİYANİ SEYAHATNAMESİ
CİLT 12
