Almanya’da 150 milyon yıllık dev köpekbalığı fosili bulundu. Neredeyse eksiksiz olan iskelet, Asteracanthus’un yaşarken 2, 5 m uzunluğunda olduğunu gösteriyor ve bu da bu eski köpekbalığını zamanının en büyüklerinden biri yapıyor.
Almanya’da 150 milyon yıllık dev köpekbalığı fosili bulundu. Neredeyse eksiksiz olan iskelet, Asteracanthus’un 2, 5 m uzunluğunda olduğunu gösteriyor ve bu da bu eski köpekbalığını zamanının en büyüklerinden biri yapıyor.
Yeni bir çalışmada, Viyana Üniversitesi’nden Sebastian Stumpf liderliğindeki uluslararası ekibi, eski köpekbalığı Asteracanthus’un olağanüstü iyi korunmuş iskeletini inceledi. Bu son derece nadir fosil bulgusu, yaklaşık 150 milyon yıl önce Geç Jura Dönemi’nde tropikal-subtropikal bir lagün çevresinde oluşan Bavyera (Bayern)’daki ünlü Solnhofen kireçtaşlarından geliyor.
Köpekbalıkları ve vatozları içeren kıkırdaklı balıklar, günümüzde hâlâ hayatta olan en başarılı omurgalı gruplardan biri. Kıkırdaklı balıkların ömür boyu diş değiştirmeleri nedeni ile dişleri, omurgalı buluntularının en yaygın fosilleri arasında. Bununla birlikte, kıkırdak iskeletlerinin düşük koruma potansiyeli, çoğu durumda tamamen korunmuş örneklerin fosilleşmesini önlüyor. Fosil kıkırdaklı balık iskeletlerinin son derece nadir korunması, fosilleşme sırasındaki özel koşullarla bağlantılı ve yalnızca birkaç fosil içeren yerle sınırlı.
Yaklaşık 150 milyon yıl önce Geç Jura Dönemi’nde Almanya’nın Bavyera eyaletinde oluşan Solnhofen kireçtaşları çok nadir görülen bir oluşum. Bu kireçtaşları, küçük tüylü dinozor Archæopteryx’in iskeletlerini barındırdığı ve son 150 yılda yapılan kazılarda ele geçen çok sayıda köpekbalığı iskeleti ortaya çıkardığı için dünyaca ünlü.
Viyana Üniversitesi’nden paleontolog Sebastian Stumpf tarafından yürütülen çalışma, Solnhofen kireçtaşlarında şimdiye kadar keşfedilmiş en büyük fosil köpekbalığı iskeletini sunuyor. Örnek, nesli tükenmiş hybodontiform köpekbalığı Asteracanthus’un neredeyse tamamen korunmuş bir iskeleti ile temsil ediliyor ve toplam uzunluğu 2, 5 m olan bir yaratığa ait.
Modern köpekbalıklarının ve vatozların en yakın akrabaları olan Hybodontiform köpekbalıkları, ilk olarak yaklaşık 361 milyon yıl önce en son Devoniyen döneminde ortaya çıktı ve yaklaşık 66 milyon yıl önce Kretase’nin sonunda dinozorlarla birlikte soyu tükendi. Her biri belirgin bir yüzgeç omurgası ile desteklenen iki sırt yüzgeci vardı. Hybodontiform köpekbalıklarının vücût boyutları maksimum uzunlukta birkaç santimetreden yaklaşık 3 m’ye kadar değişiyordu, bu da Asteracanthus’u hem grubunun hem de zamanının en büyük temsilcilerinden biri yapıyor. Buna karşılık, Jura döneminde zaten çeşitli olan modern köpekbalıkları ve vatozlar, çok nadir durumlarda maksimum uzunlukta yalnızca 2 m’ye kadar olan vücût boyutuna ulaştı.
ARKEOFİLİ
6 ŞUBAT 2021
