Yaşam izlerini aramakla görevli “Perseverance” keşif aracı ile Mars’a gönderilen “MOXIE” cihazı, kızıl gezegendeki atmosferden karbondioksiti çekip saf, içe çekilebilir oksijen üretmeyi başardı.
Mars’a yolladığı minyatür helikopter “Ingenuity” sayesinde bir diğer gezegende motorlu bir hava aracının ilk kez kontrollü uçuş gerçekleştirmesini sağlayan Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), kayda değer bir başka gelişmeye imza attı. Yaşam izlerini aramakla görevli “Perseverance” keşif aracı ile Mars’a gönderilen “MOXIE” cihazı, kızıl gezegendeki atmosferden karbondioksiti çekip saf, içe çekilebilir oksijen üretmeyi başardı. Adının açılımı “Mars Oksijen Yerinde Kaynak Kullanımı Deneyi” anlamına gelen “MOXIE”, yaklaşık 5 gram oksijen üretti. Bu da bir astronotun uzayda yaklaşık 10 dakika ihtiyacı olan oksijen miktarına eşdeğer.
Miktar küçük olsa da bu başarı, diğer bir gezegen ortamında, doğrudan insan kullanımı için doğal kaynak elde edildiği ilk deneysel girişim olma özelliği taşıyor. NASA Uzay Teknolojisi Misyonu İdaresi’nden Trudy Kortes, “MOXIE yalnızca farklı bir gezegende oksijen üreten ilk cihaz değil, aynı zamanda gelecekteki misyonların başka bir gezegenin kaynaklarından yararlanarak yaşamasına yardımcı olacak teknolojinin ilk örneği” ifadelerini kullandı.
Mars atmosferinin yaklaşık % 95’i karbondioksitten, geri kalan % 5’lik kısım ise moleküler nitrojen ve argondan oluşuyor. “MOXIE” de karbondioksit moleküllerinden oksijen atomlarını ayırmak için yüksek ısıdan faydalanılan elektroliz yönetimini kullandı.
Mars atmosferinden oksijen çıkarılması; astronotların kullanabileceği hava elde edilmesi ve roket yakıtında kullanılabilmesi açısından kritik önemde, çünkü bu sayede kızıl gezegende daha derin incelemeler yapılmasının da önü açılabilir. Zirâ oksijen tankı uzay gemisinde çok yer kapladığından, astronotların yanlarında yeterince oksijenle Mars’a gitme ihtimali düşük. NASA verilerine göre 4 astronotu Mars’a yollamak için 7 metrik ton yakıt, 25 metrik ton da oksijen gerekiyor.
AJANSLAR
22 NİSAN 2021
