Gökbilimciler, Dünya’ya en yakın karadeliği buldu.
Gökbilimciler, Dünya’ya en yakın karadeliği buldu. Gezegenden 1500 ışıkyılı uzakta yer alan düşük kütleli karadelik, “The Unicorn” (Tek Boynuzlu At) olarak adlandırıldı.
Bilim insanlarının karadeliğe bu ismi vermesinin iki nedeni var: Birincisi, nesnenin Yunanca’da ”tek boynuzlu at” anlamına gelen “Monoceros” takımyıldızında bulunması. Diğer nedense kütlesinin son derece az olması. Güneş’in yaklaşık üç katı kütleye sahip karadelik, neredeyse türünün tek örneği. Keşif ekibinin lideri ve ABD’deki Ohio Eyalet Üniversitesi’nden astronomi öğrencisi Tharindu Jayasinghe, “Sistem çok benzersiz ve tuhaf. Bu lakabı kesinlikle hakkediyordu” diye konuştu: “The Unicorn’un bir arkadaşı da var: Ömrünün sonuna yaklaşan şişkin bir kırmızı dev yıldız. Bu arkadaş, ‘All Sky Automated Survey’ ve NASA’nın ‘Transiting Exoplanet Survey Satellite’ projeleri dahil olmak üzere yıllar boyunca çeşitli bilimsel cihazlar tarafından gözlemlendi.”
Jayasinghe ve meslektaşları yeni keşfi bu kırmızı devi incelerken yaptı. Yıldıza dair büyük bir veri kümesini gözden geçiren gökbilimciler, ilginç birşey fark etti: Kızıl devin ışığındaki yoğunluk periyodik olarak değişiyordu ve bu da başka bir nesnenin yıldızı çekip şeklini değiştirdiğini gösteriyordu. Araştırma ekibi yıldızın ışığındaki bozulmaları ayrıntılarıyla inceledi ve onu çeken nesnenin yüksek ihtimalle bir karadelik olduğunu belirledi.
Ancak bu karadelik epey küçüktü. Hesaplamalar, nesnenin sadece üç Güneş kütlesine denk geldiğini ortaya koydu. Karşılaştırmak gerekirse Samanyolu Galaksisi’nin merkezindeki süper kütleli karadelik, yaklaşık 4, 3 milyon Güneş kütlesine denk geliyor. Ohio Eyalet Üniversitesi Astronomi Bölüm Başkanı Todd Thompson, keşfedilen nesneyi şöyle anlattı: “Ay’ın kütle çekim kuvvetinin Dünya’daki okyanusları etkilemesi, kendisine doğru çekmesi ve itmesiyle büyük gelgitler oluşturması gibi karadelik de yıldızı etkiliyor ve bir ekseni diğerinden daha uzun olan, Amerikan futbolundaki topa benzer bir şekle dönüştürüyor.” Aynı zamanda Kraliyet Astronomi Derneği’nin yayımlamak üzere kabul ettiği araştırmanın ortak yazarı olan Thompson sözlerini şöyle sürdürdü: “En basit açıklama, bunun bir karadelik olması. Ve bu durumda en basit açıklama en olası açıklama anlamına geliyor.”
AJANSLAR
22 NİSAN 2021
