Çanakkale’nin Ezine ilçesine bağlı Dalyan köyündeki Alexandria Troas antik kentinde yapılan kazı çalışmalarında 1900 yıllık iki atık su kanalı bulundu.
Çanakkale’nin Ezine ilçesine bağlı Dalyan köyündeki Alexandria Troas antik kentinde yapılan kazı çalışmalarında 1900 yıllık iki atık su kanalı bulundu.
Ezine’nin Dalyan köyü yakınında yer alan ve kazı çalışmaları 1997 – 2009 yılları arasında Alman ekip tarafından yürütülen 2400 yıllık liman kenti Alexandria Troas antik kentinde çalışmalar, 2011’den beri Ankara Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Öztepe başkanlığındaki ekiple sürdürülüyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izniyle 2022 çalışmaları olarak 30 kişilik ekiple devam ediyor. Bu yılki kazılarda ise dikkat çeken buluntulardan biri, 1900 yıllık iki atık su kanalı oldu.
Kazı başkanı Prof. Dr. Erhan Öztepe, “Dalyan köyünde kanalizasyon sistemi yok. Bugün belki modern kentlerde, metropollerde karşılaşabileceğimiz kanal sistemi Alexandria Troas’ın altında sözkonusu. Alexandria Troas, kendi döneminin bir metropolü” dedi. Alexandria Troas’taki kazı çalışmalarında 12’nci sezonun içinde olduklarını söyleyen Öztepe, “Bu süreçte artık aktif kazı sezonunun sonuna gelmek üzereyiz. Bundan sonra başka çalışmalarla kazı çalışmalarımız devam edecek. 2022 yılında bizden önceki Alman araştırma ekibinin bir kısım itibariyle araştırmış olduğu ‘aşağı agora’ dediğimiz bölgede eski sondajları birleştirerek, açılmamış alanları açıp, genişlettik ve yeni veriler elde ettik. Bunlardan biri, iki atık su kanalının girişine ulaşmış olmamız. Bu kanallar önemli. Antik dönemde özellikle Roma döneminde bu atık su kanalları taş duvar örgüler ve taş kanallar şeklinde oluşturulmuş kanallardır. Pişmiş toprak borularla taşınan temiz su kullanıldıktan sonra bu kanallarla deşarj edilir. Bu iki kanaldan bir tanesi yüzeye 1, 5 – 2 m derinlikte, diğeri ise yürüme zemininden yaklaşık 5, 5 – 6 m aşağıda. Ulaştığımız iki kanal içerisinde gelecek yıl ilgili uzmanlarla çalışma gerçekleştireceğiz. İçeri kamera salarak tonozlar üzerinde devam ettiğini görme imkânımız oldu. Oradan aldığımız en kaba veriler, bize çok farklı yönlerde, yürüme zeminin altında bir altyapı olduğunu gösterdi” dedi. Gelecek yıl atık su kanallarının içinde temizlik çalışmaları yapılacağını belirten Öztepe, “Belki içeride atık suyla gelen, milin içine karışmış olan çeşitli bulgulara rastlama imkânımız olacak. O bulgular aynı zamanda bize, o olayların yaşandığı dönemle ilgili de bilgiler sunabilecek. Bu tip tapınak alanlarındaki çöplükler, atık su kanalları, özellikle küçük buluntuların üzerinden bilgi vermek açısından önemli. Biz bu alanın temizliğini yaptıktan sonra korumasını yapacağız, güvenliğini sağlayacağız. Gelecek yıl belki daha fazla bilgi sahibi olma imkânını bulacağız. Bu kanallar büyük ihtimalle 1800 – 1900 yıllık civarında. Şu anda içinde bulunduğumuz modern Dalyan köyünde kanalizasyon sistemi yok ama yaklaşık 1800 – 2000 yıl aralığındaki bu antik kentte, kanalların yapılma evresini düşünerek söylersek kanalizasyon sisteminin olması çok güzel bir bulgu. Tapınak bölgesi, cadde kenarı, aşağı agoranın zemininde bu tip kanalları görüyoruz. Bu da bize bütün kentin altında bilmediğimiz başka bir mimarî oluşumun varlığını da gösteriyor. Bugün belki modern kentlerde, metropollerde karşılaşabileceğimiz kanal sistemi Alexandria Troas’ın altında sözkonusu. Bu detay toplum için şaşırtıcı olabilir ancak bizim için büyük Roma kentlerinde beklenebilecek bir durum. Bu da teraslar üzerinde yükselmekte olan antik kent için çok önemli. Alexandria Troas, kendi döneminin bir metropolü” diye konuştu.
HÜRRİYET, CUMHURİYET, SÖZCÜ
11 KASIM 2022
