İsrail’in kuzeyindeki bir kuş gözlem alanında kuş kemiklerden yapılmış 12.000 yıllık flütler bulundu.
Arkeologlar, İsrail’deki tarihöncesi bir bölgede kuş kemiklerinden oyulmuş 12.000 yıllık flüt koleksiyonunu ortaya çıkardılar. Enstrümanlar çalındığında belirli yırtıcı kuşların çağrılarını taklit ediyor.
Ayn’el- Mellaha olarak adlandırılan bölge, bir zamanlar Doğu Akdeniz çevresindeki toprakları kapsayan bir bölge olan Levant’taki son avcı-toplayıcılardan oluşan kültürel bir grup olan Natufyanlar tarafından iskân ediliyordu. Araştırmacılar, 1950’lerdeki keşfinden bu yana bölgeyi kapsamlı bir şekilde araştırmış olsalar da, geçen yıl arkeologlar, 1100 kuş kemiği koleksiyonunun arasına dağılmış flütler bulduklarında oldukça şaşırdı. Zanaatkârların küçük su kuşlarının kemiklerinden oyduğu yarım düzineden fazla flütten sadece biri tamamen sağlamdı ve bunun da uzunluğu 65 mm’den daha azdı. Kudüs (Yeruşalayim)’teki Fransız Araştırma Merkezi’nde doktora sonrası arkeoloji araştırmacısı olan çalışmanın başyazarı Laurent Davin, “Bunlar muhtemelen bugün bilinen en küçük tarihöncesi ses enstrümanlarından bazılarını temsil ediyor. Toprak boyası kalıntıları nedeniyle, muhtemelen kırmızıya boyanmış olduklarını biliyoruz. Kullanım-aşınma analizlerine göre, bir ipe bağlanmış olabileceklerini düşünüyoruz” diyor.
Sözkonusu flütler çalındığında, şahin ailesinin bir parçası olan Avrasya atmacaları (Accipiter nisus) ve kerkenezlerin (Falco tinnunculus) çıkardığı sese benzer tiz bir ses çıkarıyordu. Natufyan kültürü insanları özellikle bu kemikleri seçme konusunda metodikti, çünkü daha büyük olanlar daha derin sesler üretebilirdi. Davin, “Natufyanlar, şahin seslerini taklit etmek ve sesin böyle olmasını istedikleri için bu küçük kemikleri seçmişlerdi. Bu, onların akustik bilgisini gösteriyor ve muhtemelen çabuk bozulan malzemelerden yapılmış başka enstrümanlar da olduğunu gösteriyor” diyor.
Çalışmaya göre, araştırmacılar bu sesleri kendileri de duymak için bilgisayar yazılımı kullanarak bir replika flüt oluşturdular. Enstrümanlar şahin seslerine benzer sesler üretene kadar seslerin spektral analizini ölçtüler. Davin, “İlk kez çaldığımda ve Natufyanlar’ın 12.000 yıl önce çıkardığı sesi duyduğumda bu çok etkileyiciydi” diyor.
Arkeologlar, Natufyanlar’ın bu enstrümanları muhtemelen avlanırken, müzik yapmak için ve hatta kuşlarla iletişim kurmak için kullandıklarını düşünüyorlar. Açıklamaya göre Natufyanlar, bölgede keşfedilen pençelerden yapılmış çok sayıda süs eşyasında da görülebileceği gibi kuşlara değer veriyordu. Davin, “Bu eserler gerçekten önemli çünkü bunlar tüm Levant’ın tarihöncesinde açıkça tanımlanan tek ses enstrümanlar olma özelliğini taşıyor. Ayrıca dünyadaki kuş seslerini taklit eden en eski ses enstrümanlar” diyor. Ve ekliyor: “Bize Natufyanlar’ın yaratıcılığı ve akustik konusundaki bilgilerinin yanısıra teknik hassasiyetlerini anlatıyorlar. Ayrıca Natufyanlar’ın sembolik olarak değer verilen yırtıcı kuşlarla olan ilişkisine, onlarla nasıl iletişim kurduklarına veya çağrılarının Natufyan müziğine nasıl entegre edildiğine dair kanıtlar veriyor.”
Ancak, bu müzik aletleri dünyanın en eskileri değil. Slovenya Ulusal Müzesi’ne göre bu rekor, Slovenya’daki bir mağarada keşfedilen 60.000 yıllık Neandertallı flütüne ait.
LIVE SCIENCE
9 HAZİRAN 2023
