Tunceli (Dersim) bölgesinde yeni keşfedilen iki kale yerleşimi ve iki açıkhava tapınağı, hakemli dergide yayımlandı.
Tunceli (Dersim) bölgesinde yeni keşfedilen iki kale yerleşimi ve iki açıkhava tapınağı, hakemli dergide yayımlandı.
Yozgat Bozok Üniversitesi Fen – debiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Serkan Erdoğan ile Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Düzgün Çakırca tarafından Dersim’de yapılan yüzey araştırmasında keşfedilen iki kale yerleşimi ve iki açıkhava tapınağı, “Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi”nin 61. sayısında yayımlandı.
Son yayımlanan araştırmalarının, biri günümüz Dersim il sınırlarının en doğusunda, diğerinin ise bu sınırların neredeyse en batısında yer alan ve ortak bir anlayışın ürünü olan iki açıkhava tapınım alanını konu edindiğini kaydeden Doç. Dr. Serkan Erdoğan, “Biri Hozat – Çemişgezek – Ovacık üçgeninde yer alan Masumu – Pak Kalesi ile diğeri Nazımiye’nin doğusundaki Peri Çayı kıyısında yer alan Harika Jêr (Doluca) adlarındaki iki kale yerleşimi, şimdiye dek bilmediğimiz yeni bir tapınak tipine evsahipliği yapıyor. Kanımızca Urartu’nun bölgeye egemen olduğu M. Ö. 7. yy öncesi bir dönemde (M. Ö. 9. – 8. yy) inşâ edilmiş olması gereken sözkonusu tapınaklar, oluklara sahip kayaya oyulu sunaklar şeklinde kendini gösteriyor. Yerel özellikler taşıdığı aşikâr olan bu tapınakların yerel Tanrılar’a / kültlere yönelik için mi yoksa bir dönemin bilinen büyük Tanrılar’ına tapınım için mi yapıldığı sorusu zihinlerimizi kurcalamaya devam ediyor. Günümüz kale mezrâsı yerleşiminde yer alan Harika Jêr Kalesi ve Tapınağı ‘Mara Sor’ (Kırmızı Yılan) denilen bir kutsal mekân adıyla da biliniyor ve şifa bulmak isteyenlerin ‘Ya Mara Sor, Tu esta’ (Ey, Mara Sori, sen varsın) seslenişiyle kutsallığını halen devam ettiriyor” dedi. Yılan motifinin coğrafyada olumlanan bir motif olduğuna vurgu yapan Erdoğan, Mara Sor söylencesinin orijinal ve otantik bir yapısı olduğunu ve kutsal mekân olarak bu alanın geçmişinin çok eskilere dayandığını ifade etti.
PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ, İHLAS HABER AJANSI, KURDİSTAN 24
26 MART 2024
