Azad Kürdistan’ın güneyindeki Süleymaniye ilinde bulunan Serçınar su kaynağında 3500 yıl öncesine tarihlenen Lolo Kürt Krallığı’na ait bir sarayın kalıntıları bulundu.
Azad Kürdistan’ın güneyindeki Süleymaniye ilinde bulunan Serçınar su kaynağında kazı yapan arkeoloji ekibi, 3500 yıl öncesine tarihlenen Lolo Kürt Krallığı’na ait bir sarayın kalıntılarını keşfetti.
Süleymaniye Üniversitesi’ne bağlı arkeoloji ekibi yaptıkları kazı neticesinde Lolo Kürt Krallığı dönemine ait bir sarayın kalıntıları olduğu tahmin edilen 20 parçayı günyüzüne çıkardı. Konu hakkında “Rûdaw”a konuşan ve ekibe başkanlık eden Dr. Dılşad Zamwa, kazıda bulunan eserler hakkında şu bilgiyi verdi: “Saray kalıntılarının keşfedildiği kazı alanında duvar, çivi yazısıyla üzerinde dûâların yazılı olduğu kil tablet bulduk. Bir diğer tablette ekonomik konulardan bahsediliyor. Ayrıca çok sayıda mühür ve mühür baskısı bulduk. Bunlardan biri çok önemli ve üzerinde bir Tanrı’nın adı yazılı. Bir diğer mühürde ise Lolo Kralı Dasi’nin adı yazılı.”
2017 yılından beri bölgede kazı yapan ekip günlük 6 saat çalışıyor. Arkeoloji ekibi bugüne kadar çok önemli tarihî bulgular elde etti. Kazı ekibinde yer alan Sazan Rebwar ise şunları söyledi: “Hükûmetin bize destek çıkması gerekir, bu bizim için çok önemli bir başarı. Kazılarda çok önemli parçalar bulduk. Mühürler, kil tabletler ve gümüş küpeler.”
Bir başka kazı ekibi üyesi ise, “Burada üç aslanın ayak izlerinin olduğu şahane bir kraliyet yolu var. İkincisi kralın aslan avı yaptığı ve buranın arka tarafında ‘Aslan Öldüren’ anlamına gelen Şêrkuj Dağı’nın olduğudur. Üçüncü önemli bulgu ise kralın avın yanısıra aslan yetiştiriciliği yaptığı” ifadelerini kullandı.
Kalıntılarına ulaşılan Lolo Devlet Sarayı’nda şu ana kadar beş oda keşfedildi ve üzerinde henüz çalışılmamış birkaç oda daha bulunuyor. Süleymaniye Üniversitesi arkeoloji ekibi, başka arkeolojik kalıntılar da bulabileceklerine inandıkları için kazılara devam etme kararı aldı.
“Kürdistan Tarihi” adlı eserde Lololar’dan şöyle bahsediliyor:
“Lololar, eski tarihte Süleymaniye bölgesinde oturan büyük Zağros halk topluluğundan biridir. Bugünkü Kürtler’in atalarından olan Lololar, tarihin değişik dönemlerinde devletler kurmuş, bağımsızlık ve özgürlüklerini sürdürmüş, ilim, sanat ve kültürde hayli ilerlemiş, vatanlarını korumak için komşuları olan Asurlular ve Akkadlılar’la birçok savaşlara girmişlerdir. Zehave bölgesinde keşfedilen, M. Ö. 2800 yıllarında Lolo Krallığı dönemine ait olan bir antik levhaya göre Halman (bugünkü Hilvan) bölgesiyle Zehave bölgesi o dönemlerde Lolo Krallığı’na bağlıydı. Lolo devleti Süleymaniye, Şêxan, Zehav, Şerezor ve Kerkük’e kadar geniş bir alana sahipti. Devletin başkenti Zimri şehriydi.
Lololar’ın kurduğu krallık, yaklaşık bin yıl devam ettikten sonra M. Ö. 18. yy’da Akkad Kralı Naram-sin’in saldırısına uğradı ve Akkadlılar’ın yönetimine geçti. Gutiler’in Akkad topraklarını işgal hareketi sırasında Lololar tekrar bağımsızlıklarına kavuştu ve Gutiler’le iyi dostluk ilişkileri kurdu. M. Ö. 10. yy’da Asurlular’ın saldırıları sonucu Lolo Kralı Amixa, Süleymaniye yakınında bulunan Pirmigro Kalesi’ne sığınmak zorunda kaldı ve başkent Zimri Asurlular’ın denetimine girdi.”
RÛDAW
30 MAYIS 2024
